07 Οκτ Παχυσαρκία: Ψυχοκοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις
Η παχυσαρκία αποτελεί την πιο διαδεδομένη νόσο στις αναπτυγμένες κοινωνίες. Tο 1/3 των κατοίκων των HΠA και του Καναδά και πάνω από το 1/4 των Ευρωπαίων είναι υπέρβαροι και παχύσαρκοι. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι το 5 έως 10% του πληθυσμού παγκοσμίως, δηλαδή περίπου 250 εκατομμύρια άτομα, πάσχουν από παχυσαρκία, ενώ μόνο στις ΗΠΑ το 30% του πληθυσμού ηλικίας 20 έως 74 χρόνων είναι παχύσαρκοι (40 χρόνια πριν ήταν μόλις το 13%) με προοπτική σε περίπου 20 χρόνια 1 στους 2 Αμερικανούς να είναι παχύσαρκος.
Αντίστοιχα και στην Ευρώπη, τα επίσημα στατιστικά στοιχεία δείχνουν την επιδημική τάση της παχυσαρκίας.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, η κατανάλωση έτοιμου φαγητού, η υπεραφθονία των καταναλωτικών αγαθών, αλλά κυρίως των τροφίμων και των βιομηχανοποιημένων προϊόντων σίτισης, οδηγεί τον πληθυσμό στην υπερκατανάλωση θερμίδων και στην υπερφόρτωση των οργανισμού με θερμίδες, αλλά και με επικίνδυνες ουσίες και επιβαρυντικά συστατικά.
Η διαρκής διόγκωση του προβλήματος, οδήγησε τον WHO να ανακηρύξει την παχυσαρκία ως παγκόσμια επιδημία. Μια επιδημία με οικονομικές αλλά και ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις, δεδομένου ότι επηρεάζει και επιβαρύνει την ψυχολογία του ατόμου, σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο.
Ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις
Τα παχύσαρκα άτομα είναι πιο πιθανό να έχουν κατάθλιψη και άγχος: Οι άνδρες και οι γυναίκες με πρόβλημα βάρους είναι συνήθως λιγότερο δραστήριοι, όχι φυσικά επειδή έχουν πάντα κάποια δυσκολία στη μετακίνησή τους, αλλά επειδή αισθάνονται αμηχανία και νιώθουν ότι δεν μπορούν να τα καταφέρουν ή κουράζονται ευκολότερα.
Οι περισσότεροι από αυτούς δεν αισθάνονται άνετα όταν περπατούν ασκούνται ή εμφανίζονται με λίγα ρούχα ή μαγιό μπροστά σε άλλους. Αυτή η αίσθηση τους περιορίζει συχνά στο σπίτι, περιορίζει την κοινωνικότητά τους και τους δημιουργεί έντονο αίσθημα κατάθλιψης.
Συχνά στερούνται θέλησης: Λόγω των κοινωνικών διακρίσεων, και του κοινωνικού ρατσισμού που μπορεί να δέχονται, λόγω της εμφάνισής τους, τα υπέρβαρα άτομα στερούνται ισχυρής θέλησης και δύναμης μέσα τους.
Το παχύσαρκο άτομο βιώνει κυρίως αρνητικά συναισθήματα για την αυτοεικόνα του. Το άγχος, η νευρικότητα, η απογοήτευση, η απόρριψη, η αποτυχία, η στεναχώρια, η ανία ή ο θυμός και η οργή τους κάνουν να νιώθουν καλύτερα μέσα από το φαγητό και να «ξεχνούν» για πολύ λίγο την όποια αιτία και αφορμή γέννησαν αυτά τα συναισθήματα καταναλώνοντας λιπαρά και γλυκά. Καταφεύγουν δηλαδή στο συναισθηματικό φαγητό και επιλέγουν τι θα φάνε, σε συνάρτηση με τα συναισθήματά τους και όχι μέσα από την οργανική ανάγκη για λήψη τροφής.
Οι κοινωνικές επιπτώσεις της παχυσαρκίας είναι σοβαρές και περιλαμβάνουν περιορισμό στην κινητικότητα, την εξεύρεση εργασίας, απομόνωση, αποφυγή σχέσεων και κοινωνικό στιγματισμό.
Οικονομικές επιπτώσεις
Τα παχύσαρκα άτομα έχουν πολλές φορές χαμηλότερα ή σε ακραίες περιπτώσεις μηδενικά εισοδήματα (σε περίπτωση αδυναμίας εργασίας λόγω του βάρους ή συνοδών προβλημάτων υγείας), ενώ οι ασφαλιστικές τους εισφορές είναι αυξημένες, λόγω των συχνών προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία.
Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Μελέτης της Παχυσαρκίας εκτιμά ότι εάν η παχυσαρκία συνεχίσει να αυξάνεται τα επόμενα χρόνια με τους σημερινούς ρυθμούς, το ποσοστό παχυσαρκίας στην Ευρώπη θα φθάσει το 50% μέχρι το 2030, με ταυτόχρονη διόγκωση των δαπανών (νοσηλείες, απώλεια εισοδήματος, αναπηρικές συντάξεις) και πιθανή την κατάρρευση των ασφαλιστικών φορέων και των εθνικών συστημάτων υγείας.
Γράφει ο Χάρης Δημοσθενόπουλος MMedSci.SRD, κλινικός διαιτολόγος-βιολόγος. Eπιστημονικός υπεύθυνος «Κέντρου Διατροφικής Αγωγής» www.dimosthenopoulos.gr
Πηγή: medNutrition.gr
